Kredyty to temat, wokół którego narosło wiele mitów i nieporozumień. Wiele osób obawia się zaciągania zobowiązań finansowych, kierując się błędnymi przekonaniami, które często nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. W efekcie niektórzy rezygnują z korzystnych ofert kredytowych, podczas gdy inni podejmują decyzje na podstawie nieprawdziwych informacji, co może prowadzić do problemów finansowych.
W tym artykule rozwiejemy pięć najczęściej powtarzanych mitów o kredytach i pokażemy, jak jest naprawdę.
Mit 1: „Aby dostać kredyt, trzeba mieć idealną historię kredytową”
Prawda: Możesz otrzymać kredyt, nawet jeśli masz drobne opóźnienia w spłatach.
Wiele osób uważa, że jeśli w przeszłości miały jakiekolwiek opóźnienia w spłacie rat, to ich szanse na uzyskanie kredytu są zerowe. To nie do końca prawda. Banki analizują historię kredytową w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), ale nie oznacza to, że drobne opóźnienia od razu przekreślają wnioskodawcę.
Co banki biorą pod uwagę?
- Jak długo trwało opóźnienie – krótkie zaległości (kilka dni) zwykle nie wpływają na decyzję.
- Jak często pojawiały się opóźnienia – pojedynczy przypadek nie jest problemem, ale regularne zaległości mogą skutkować odmową kredytu.
- Czy zobowiązanie zostało ostatecznie spłacone – jeśli tak, bank może uznać to za jednorazowe potknięcie.
Jeśli masz na swoim koncie opóźnienia, ale spłaciłeś dług, warto przed złożeniem wniosku sprawdzić swój raport BIK i upewnić się, że Twoja ocena punktowa (scoring) nie jest zbyt niska. Możesz także poprawić swoją wiarygodność, np. korzystając z karty kredytowej i regularnie spłacając zobowiązania na czas.
Mit 2: „Każdy bank oferuje takie same warunki kredytowe”
Prawda: Oferty kredytowe mogą się znacząco różnić między bankami.
Niektóre osoby są przekonane, że nie ma sensu porównywać ofert kredytowych, ponieważ „banki i tak oferują to samo”. W rzeczywistości różnice w oprocentowaniu, prowizjach i kosztach dodatkowych mogą być ogromne.
Na co zwrócić uwagę przy porównywaniu kredytów?
- Oprocentowanie nominalne – czyli podstawowa stopa procentowa, według której naliczane są odsetki.
- Rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) – uwzględnia wszystkie koszty kredytu, w tym opłaty dodatkowe.
- Prowizja bankowa – niektóre banki naliczają wysokie prowizje za udzielenie kredytu, inne rezygnują z tej opłaty.
- Ubezpieczenie kredytu – często jest dobrowolne, ale niektóre banki wymagają jego wykupienia w zamian za lepsze warunki.
Zawsze warto porównać kilka ofert, zanim zdecydujemy się na konkretny kredyt. Nawet różnica 1-2% w oprocentowaniu może przełożyć się na kilkaset lub kilka tysięcy złotych oszczędności.
Mit 3: „Im większy kredyt, tym trudniej go otrzymać”
Prawda: Otrzymanie kredytu zależy głównie od Twojej zdolności kredytowej, a nie tylko od jego wysokości.
Niektórzy uważają, że łatwiej uzyskać kredyt na mniejszą kwotę niż na większą. W rzeczywistości banki analizują zdolność kredytową i dopiero na tej podstawie decydują, jaką sumę mogą Ci przyznać.
Co wpływa na zdolność kredytową?
- Dochody – im wyższe i bardziej stabilne, tym lepiej.
- Miesięczne wydatki – bank ocenia, ile środków pozostaje Ci po pokryciu stałych kosztów.
- Zobowiązania finansowe – im więcej już masz kredytów, tym trudniej o kolejny.
- Historia kredytowa – brak historii może być równie dużym problemem jak negatywne wpisy w BIK.
Jeśli masz wysokie dochody i stabilną sytuację finansową, bank może być bardziej skłonny udzielić Ci większego kredytu niż osobie o niskich zarobkach, nawet jeśli wnioskuje ona o mniejszą kwotę.
Mit 4: „Kredyt hipoteczny dostają tylko osoby zatrudnione na umowę o pracę”
Prawda: Możesz otrzymać kredyt hipoteczny także na podstawie umowy zlecenia, działalności gospodarczej lub dochodów z najmu.
Banki faktycznie preferują klientów zatrudnionych na umowę o pracę na czas nieokreślony, ponieważ uznają ich dochody za najbardziej stabilne. Jednak to nie oznacza, że osoby prowadzące działalność gospodarczą, pracujące na umowie zlecenie lub czerpiące dochody z innych źródeł nie mają szans na kredyt hipoteczny.
Jakie dochody akceptują banki?
- Działalność gospodarcza – banki analizują dochody z ostatnich 12-24 miesięcy i sprawdzają, czy firma jest rentowna.
- Umowy cywilnoprawne (zlecenie, o dzieło) – ważne, aby były regularne i wykazywały stabilność dochodów.
- Dochody z wynajmu nieruchomości – mogą być traktowane jako dodatkowe źródło finansowania.
Jeśli nie masz standardowej umowy o pracę, warto wcześniej przygotować się do wnioskowania o kredyt i dostarczyć bankowi odpowiednie dokumenty potwierdzające regularność dochodów.
Mit 5: „Spłacając kredyt wcześniej, tracę pieniądze”
Prawda: Wcześniejsza spłata kredytu może pozwolić Ci zaoszczędzić na odsetkach.
Niektórzy są przekonani, że wcześniejsza spłata kredytu się nie opłaca, ponieważ bank i tak naliczy wszystkie odsetki. W rzeczywistości polskie prawo przewiduje możliwość wcześniejszej spłaty, a banki są zobowiązane do obniżenia kosztów kredytu proporcjonalnie do skróconego okresu jego trwania.
Czy wcześniejsza spłata zawsze się opłaca?
- Tak, jeśli Twój kredyt ma wysokie oprocentowanie i długi okres spłaty.
- Warto sprawdzić, czy bank pobiera opłatę za wcześniejszą spłatę (niektóre banki mogą naliczać prowizję, ale nie zawsze).
- Jeśli masz nadwyżkę finansową, wcześniejsza spłata może pomóc Ci zaoszczędzić na odsetkach i szybciej pozbyć się długu.
Podsumowanie
Wiele osób podejmuje decyzje finansowe na podstawie mitów i błędnych przekonań, co może prowadzić do niekorzystnych wyborów. Kredyt nie zawsze jest złym rozwiązaniem, ale kluczowe jest podejście oparte na rzetelnej wiedzy.
Zanim zdecydujesz się na kredyt, porównaj oferty, sprawdź swoją zdolność kredytową i nie bój się wcześniejszej spłaty. Pamiętaj, że każdy przypadek jest indywidualny – to, co działa dla jednej osoby, niekoniecznie będzie najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie.